MJEKSIA SPORTIVE
PERBERJA E TRUPIT TE NJERIUT
JETA FIZIKISHT AKTIVE
Uji eshte perbersi kryesor I organizmit te njeriut ( 40-60%) e mases se
pergjithshme trupore .rendesia e uijt ne organizem eshte e shume fishet , si medium
transporues dhe reagues i trupit ku zhvillohen te gjitha proqeset biokimike te
organizmit,tretes I materialeve organike dhe inorganike , dhe ternorregullues I
organizmit
Uij ne trupin e njeriut eshte I shperndar ne hapsiren , ekstra celulare
.intersticiale,intracelulare dhe uij I hapsirave te posaqme
Ne kushte normale ,ne temperature te uij 18-20 C ne organizem duhet te marrim
2400-2600 ml uij
Qe organizmi te jete ne gjendje te mire shendetsore eshte e domosdoshme qe marrja
dhe nxjerrja e uit nga organizmi te jete ne ekuiliber,ku kompenzimi I uit behet ne
baz te ndjenjes se etjes
Nga 103 elemente te identifikuar ne natyr organizmi I njeriut organizmi I njeriut
perbeht afersisht 3% azoti, 10%hidrogjeni,18%karboni 65%oksigjeni
Keto elemente gjithashtu jan perbers te rendesishem kimik te materieve ushqyese,dhe
marrin pjes ne formimine njesive strukturale te trupit te njeriut
Ne perberjen e organizmit te njeriut marrin pjes,uij kriprat minerale,vitaminat
,proteinat ,karbohidratet ,yndyrnat.
Perberja trupore e nje njeriu me pesh 70kg eshte
Uij 42.4kg ,yndyrnat 12.6kg,proteinat12,6kg,kargohidratet 0.3kg ,kalciumi1.16kg ,fosfori
0,67 ,kalciumi 150gr,natriumi 63gr,sulfuri112gr,klori85gr dhe elemente jjera
Pra trupi I njeriut ne pjesen ma te madhe te tij perbehet nga uij i cili eshte
medium transportues difuzion I gaznave dhe transporti I materieve ushqyese . dhe
produkteve te fundit te metabolizmit,po ashtu ka aftsi dhe te absorboj sasi te
madhe te nxehtesis duke ndryshuar fare pak temeraturen evet gje qe luan rol ne
termorregullacionin e organizmit
Sasia e pergjithshme e uit perben 40-60% mases se pergjithshme trupore 70%
muskulare dhe 50% yndyrore
Uij ne trupin e njeriut sipas hapsirave ku ndodhet mund te jete
ekstracelular,intracellular inersticial dhe uij I hapsirave te posaqme (hapsirave
cerebrospinal, intraocular,intrapleural.
Bilanci ditor I uij varet nga kushtet klimatike, gjendja psiqike,marrja e ushqimit
aktiviteti fizik
Ne kushte normale ne temperature te ajrit 18-20cmerren 2400-2600ml uij ne form te
uij te pishem lengjeve dhe ushqimit te lengshem
JETA FIZIKISHT AKTIVE AS DIELLI NUK DUHET TE ARRIJ HENEN AS NATA TA KAPERCEJ DITEN
,PRA TE GJITHE NATOJN NE NJE GJITHESI
Nje nder parimet themelore te jetes eshte ne pergjithsi eshte parimi I ekuilibrit qdo
prishje eketij parimi manifestohet me qrregullime patologjike.
Vdekja qdo here e me shume po vij si pasoj e shume shkaqeve ,e me rall si pasoj
e nje shkaku
Pirja e duhani e alkoolit te ushqyerit jo te shendosh si dhe pasiviteti
fizik,konsiderohen si factor rreziku dhe te pavarur qe favorizojn paraqitjen eshume
semundjeve
Hulumtimet eshumta deshmojn se jeta fizikisht active eshte nje ndr faktoret eshumet
(faktoret social,ekologjik ekonomik,edukativqe kan ndikim ne ruajtjen e kuilibrite
bio -psiko ,social).te njeriut dhe ekulibrit ne pergjithesi.
Dr Emine Sh. Goxhuli.
